Đại diện Ủy an ATGT Quốc gia và các cơ quan liên quan điều hành hội thảo

Tới dự Hội thảo có ông Trần Hữu Minh – Phó Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia; bà Kiều Thị Diễm – Phó Vụ trưởng Vụ An toàn giao thông, Bộ Giao thông vận tải; ông Phan Văn Duy – Phó cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam; PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam, đại diện các bộ, ngành liên quan; Lãnh đạo Ban An toàn giao thông các tỉnh phía Bắc, Hội An toàn giao thông Việt Nam, Hiệp hội An toàn đường bộ toàn cầu tại Việt Nam, lãnh đạo APIWSA, cùng đại diện các cơ quan báo chí…
 

Bà Lê Minh Châu – Tổng Thư ký Hội An toàn giao thông Việt Nam

Trong những năm qua, nhờ sự quan tâm của Chính phủ, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc quyết liệt nên tình hình tai nạn giao thông (TNGT) ở nước ta đã liên tục giảm cả 3 tiêu chí: số vụ, số người chết và số người bị thương do TNGT. Tuy nhiên, tình hình trật tự an toàn giao thông vẫn còn tiếp tục diễn biến phức tạp cần phải tăng cường công tác tuyên truyền và xử lý vi phạm để đảm bảo an toàn giao thông. Hội thảo công bố kết quả “Nghiên cứu ảnh hưởng của việc lạm dụng đồ uống có cồn đến hành vi điều khiển mô tô, xe máy tại Việt Nam” được tổ chức là nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng của nồng độ cồn tới mức độ an toàn của người điều khiển xe máy trong điều kiện Việt Nam, góp phần hỗ trợ cho quá trình xây dựng các chính sách nâng cao an toàn giao thông tại Việt Nam.
Ở nước ta, mặc dù đã có một số nghiên cứu về ảnh hưởng của uống rượu, bia đến khả năng lái xe của người đi xe máy, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có một nghiên cứu toàn diện về hành vi uống rượu, bia và lái xe của người điều khiển mô tô, xe máy làm cơ sở khoa học xây dựng các giải pháp hiệu quả.
Đây là Hội thảo mở màn trong chuỗi 3 hội thảo được tổ chức tại 3 thành phố lớn, nhằm thu hút sự tham gia của các bộ, ban ngành có liên quan trên cả nước. Thông qua việc công bố kết quả nghiên cứu, các đại biểu thảo luận tính khả thi của những giải pháp được đề xuất, cũng như vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan trong từng giải pháp; xây dựng kiến nghị về các biện pháp hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng công tác phòng ngừa và giảm thiểu tình trạng lái xe sau khi uống rượu, bia.
 

PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam cho biết, an toàn giao thông là vấn đề vô cùng quan trọng. Việt Nam có lượng lớn người điều khiển mô tô, xe máy tham gia giao thông và vi phạm các quy định về nồng độ cồn, dẫn đến rủi ro an toàn giao thông. Tuy nhiên, đến nay chưa có một nghiên cứu toàn diện về hành vi uống rượu, bia và lái xe (URB-LX) của người điều khiển mô tô, xe máy làm cơ sở khoa học xây dựng các giải pháp hiệu quả. Do đó, việc phối hợp với các cơ quan chuyên môn nghiên cứu về vấn đề này là mang tính thực tiễn và đi đúng hướng, mang tính toàn diện nhằm góp phần cải thiện tình trạng giao thông có liên quan đến hành vi sử dụng rượu, bia…
 

   
TS. Vũ Anh Tuấn – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giao thông vận tải Việt Đức trình bày báo cáo tại hội thảo

Nội dung nghiên cứu được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Giao thông vận tải Việt Đức, trường Đại học Việt Đức do TS Vũ Anh Tuấn làm trưởng nhóm. Có 3 nhóm đối tượng Nghiên cứu: (1) Người điều khiển xe máy nói chung; (2) Đối tượng điều khiển xe máy từng bị TNGT do URB-LX; (3) Các đối tượng khác liên quan như người điều khiển ô tô, xe khách/xe buýt, xe tải. Nghiên cứu được tiến hành ở 3 địa điểm: (1) Thành phố Hồ Chí Minh; (2) Tỉnh Bình Dương; (3) Thủ đô Hà Nội năm 2018.
 

Các đại biểu tham gia hội thảo

Nghiên cứu ảnh hưởng của việc lạm dụng đồ uống có cồn đến hành vi điều khiển mô tô, xe máy tại Việt Nam có 3 mục tiêu: (1) Xác định mối tương quan giữa thói quen uống dụng bia rượu (chất có cồn) và TNGT trong quá khứ; (2) Xác định mối quan hệ giữa nồng độ cồn trong máu (BAC) và xác suất xảy ra TNGT đối với người điều khiển mô tô, xe máy; (3) Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, đề xuất các giải pháp có tính mới để cắt giảm TNGT do uống rượu, bia và lái xe gây ra.
Kết quả nghiên cứu chỉ ra số vụ TNGT liên quan tới nồng độ cồn ở Hà Nội là 4%, TP. Hồ Chí Minh ở mức 5% và Bình Dương là 12% (theo số liệu thống kê của Cảnh sát giao thông trên toàn quốc). Tình trạng các vụ tai nạn do lạm dụng rượu, bia chủ yếu ở nam giới và cao hơn vào các ngày cuối tuần. Theo phân tích tâm lý hành vi các đối tượng bị TNGT do uống rượu, bia cho thấy, có những người bị tai nạn do chủ quan nghĩ mình vẫn “bình thường” và đi đoạn đường ngắn nên nghĩ vẫn an toàn và tự tin lái xe sau khi đã uống rượu, bia.
Nghiên cứu ảnh hưởng của việc lạm dụng đồ uống có cồn đến hành vi điều khiển mô tô, xe máy tại Việt Nam không chỉ mang tính học thuật mà còn dựa trên những nghiên cứu thực tiễn: Phân tích số liệu TNGT từ CSGT và bệnh viện; Quan trắc hành vi vi phạm tại các nhà hàng, quán nhậu; Phân tích tâm lý hành vi từ phỏng vấn đại trà; Phân tích tâm lý hành vi từ phỏng vấn các đối tượng bị TNGT do URB-LX; Thực nghiệm trên thiết bị mô phỏng lái xe máy.
Các nhóm giải pháp của Nghiên cứu bao gồm: Các giải pháp về luật pháp & tăng cường thực thi pháp luật; Các giải pháp về tuyên truyền, giáo dục & đào tạo; Các giải pháp về kỹ thuật – công nghệ & dịch vụ.
Một số các giải pháp, chính sách được đề xuất: Áp dụng zero nồng độ cồn trong máu (BAC); Tăng cường kiểm tra nồng độ cồn; Tăng mức phạt và bổ sung các hình phạt mới. Mục đích của việc lập chốt kiểm tra nồng độ cồn nhằm phát hiện và xử phạt người vi phạm, ngăn chặn các nguy cơ tai nạn, tạo ra nhận thức của lái xe rằng nếu họ lái xe sau khi uống rượu, bia thì việc họ bị xử lý chắc chắn sẽ xảy ra.
Các giải pháp tuyên truyền, giáo dục cụ thể là tuyên truyền qua các nạn nhân từng bị TNGT do lạm dụng rượu, bia lái xe; dán poster cảnh báo tại các cơ sở phục vụ rượu, bia; tăng cường cảnh báo từ người thân trong gia đình; giáo dục cho người dân thực hiện tốt các quy định về an toàn giao thông… Ngoài ra cần tăng cường dịch vụ taxi đưa người uống bia, rượu về nhà an toàn, khuyến khích sản xuất và tiêu thụ đồ uống có nồng độ cồn thấp hoặc không có cồn; ứng dụng các phần mềm cảnh báo nồng độ cồn trên điện thoại thông minh; ứng dụng khóa liên động trên phương tiện mô tô, xe máy.