Sáng ngày 5/8, tại Hà Nội, Tạp chí Đồ Uống Việt Nam đã tổ chức Tọa đàm “Nỗi lo từ rượu không rõ nguồn gốc và nhận thức của người tiêu dùng”. Tọa đàm được tổ chức nhằm cung cấp thông tin, nâng cao nhận thức cộng đồng về những hiểm họa từ việc sử dụng rượu không rõ nguồn gốc, rượu chứa methanol, đồng thời tìm kiếm các giải pháp quản lý thị trường rượu một cách hiệu quả, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
Ông Nguyễn Văn Chương - Tổng Biên tập Tạp chí Đồ Uống Việt Nam phát biểu khai mạc Tọa đàm
Tham dự Tọa đàm có lãnh đạo Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA), Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), Lãnh đạo Phòng Nghiệp vụ Quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), cán bộ Ban Kỹ thuật sản xuất rượu, đại diện doanh nghiệp, nhà thơ, người tiêu dùng và một số cơ quan báo chí.
Gia tăng tình trạng sản xuất, kinh doanh rượu không rõ nguồn gốc
Rượu và văn hóa uống rượu có lịch sử lâu đời, gắn liền với đời sống văn hóa của người dân đất Việt cũng như nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, việc lựa chọn và sử dụng loại thức uống này đòi hỏi người tiêu dùng phải trở thành những người tiêu dùng thông thái, uống có văn hóa, có trách nhiệm để tránh được những hệ lụy đáng tiếc do rượu không rõ nguồn gốc, rượu không đảm bảo an toàn gây ra.
PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch VBA phát biểu tại Tọa đàm
Phát biểu tại Tọa đàm, PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch VBA nhấn mạnh vai trò của rượu, bia gắn liền với lịch sử văn hóa của người Việt. Tuy nhiên hiện nay, tình trạng rượu phi thương mại, không rõ nguồn gốc, rượu giả, rượu nhái lan tràn gây ảnh hưởng nghiêm trọng không chỉ tới sức khỏe cộng đồng mà còn tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, thất thu thuế cho Nhà nước và gây thiệt hại cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh rượu chân chính. Bên cạnh đó còn có tình trạng bia cỏ, bia giá rẻ, bia nhái thương hiệu uy tín ảnh hưởng lớn tới quyền lợi người tiêu dùng và gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng đối với các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Tại Tọa đàm, ông Trần Việt Hùng - Trưởng phòng Nghiệp vụ Quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã trình bày về thực trạng sản xuất, kinh doanh rượu hiện nay, trong đó nêu rõ tình trạng rượu nhập lậu, giả, kém chất lượng vẫn diễn biến phức tạp và gia tăng vào các dịp cao điểm như lễ Tết. Các loại rượu không rõ nguồn gốc này chủ yếu được tiêu thụ tại nhà hàng, quán bar, vùng nông thôn… gây thiệt hại cho doanh nghiệp chân chính, thất thu thuế nhà nước và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Kết quả kiểm tra, xử lý, năm 2024 đã phát hiện xử lý 206 vụ liên quan đến rượu. Từ đầu năm 2025 đến nay đã kiểm tra, xử lý 151 vụ liên quan đến rượu...
Ông Trần Việt Hùng - Trưởng phòng Nghiệp vụ Quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) chia sẻ về công tác quản lý rượu hiện nay
Mối nguy hiểm của methanol
Rượu không rõ nguồn gốc, nhất là rượu chứa methanol (cồn công nghiệp) đang là một vấn đề nhức nhối, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ngộ độc, ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng. Thực tế cho thấy, nhiều vụ ngộ độc do nạn nhân uống phải rượu không rõ nguồn gốc, rượu pha chế từ cồn công nghiệp (methanol), hậu quả để lại là rất lớn, thậm chí có những trường hợp tử vong do rượu chứa methanol...
Theo các chuyên gia công nghệ sinh học và thực phẩm, methanol (CH₃OH) là một loại cồn công nghiệp, cực độc, không được phép dùng trong thực phẩm. Methanol có độc tính cao, không thể dùng làm đồ uống có cồn. Khi vào cơ thể, methanol bị chuyển hóa thành acid formic – chất gây tổn thương não, mắt, gan, thận và có thể dẫn đến mù lòa, hôn mê, tử vong. Nguy hiểm hơn, triệu chứng ngộ độc methanol thường xuất hiện muộn (sau 6-8 giờ), dễ bị nhầm với say rượu thông thường.
Theo thống kê, hiện có đến 65-70% lượng rượu trên thị trường là rượu không có nguồn gốc rõ ràng, chủ yếu được sản xuất, pha chế thủ công, không kiểm soát về chất lượng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ngộ độc, thậm chí gây tử vong do methanol – một loại cồn công nghiệp cực độc.
Từ đầu năm 2024 đến nay, hàng chục vụ ngộ độc rượu methanol đã xảy ra tại nhiều địa phương như Điện Biên, Bến Tre (cũ), Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ), Bắc Giang (cũ), Tiền Giang (cũ) (nay là tỉnh Vĩnh Long, TP. Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Đồng Tháp), Hà Nội… dẫn tới nhiều ca tử vong hoặc bị mù vĩnh viễn. Có những mẫu rượu chứa lượng methanol vượt gấp nhiều lần mức cho phép.
Ths.BS Nguyễn Mạnh Chiến - Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai phát biểu
Theo Ths. BS Nguyễn Mạnh Chiến – Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận nhiều trường hợp ngộ độc do uống rượu không rõ nguồn gốc. Trong số này, có hàng chục ca được phân loại là nặng, với các di chứng thần kinh hoặc thị giác kéo dài. Các biểu hiện ban đầu của bệnh nhân thường bao gồm mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn, nôn, chóng mặt và yếu cơ. Một số trường hợp có biểu hiện nặng hơn như rối loạn ý thức, hôn mê, thở nhanh sâu, nhìn mờ hoặc mù thoáng qua – đặc trưng của ngộ độc methanol.
Methanol là một chất cực độc, chỉ cần một lượng rất nhỏ cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng đến thần kinh, thị giác, và tính mạng. Chỉ cần một lượng nhỏ 10–15 mL methanol nguyên chất (tương đương khoảng 2–3 thìa cà phê) cũng có thể gây mù lòa, và liều từ 30 mL trở lên có thể gây tử vong ở người lớn nếu không được cấp cứu. Nguy hiểm hơn, methanol thường có mặt trong các loại rượu pha trộn, rượu tự nấu không kiểm soát, mà người dùng không thể phân biệt bằng màu, mùi hoặc vị, dẫn đến nhiều vụ ngộ độc tập thể và tử vong trong những năm gần đây.
Hơn nữa, điều trị ngộ độc methanol phức tạp và tốn kém, thường bao gồm sử dụng thuốc giải độc đặc hiệu (ethanol hoặc fomepizole), điều trị hồi sức tích cực và hỗ trợ. Phần lớn người ngộ độc methanol thường là những người vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, khó khăn về kinh tế không đủ điều kiện chữa trị.
Người tiêu dùng mong muốn được sử dụng rượu an toàn
Dưới góc độ bảo vệ người tiêu dùng, ông Vũ Văn Trung – Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho biết: “Trong thời gian gần đây, trên thị trường rượu không rõ nguồn gốc, nhất là rượu chứa chất methanol độc hại, được bán ra khá nhiều, gây nguy hại cho sức khỏe, thậm chí an toàn tính mạng của người dùng. Đây không chỉ là nỗi lo, mà là tiếng chuông cảnh tỉnh cho xã hội, đòi hỏi phải sớm chấm dứt tình trạng này.
Ông Vũ Văn Trung – Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam
Thay mặt Lãnh đạo Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, tôi thiết tha kêu gọi các tổ chức và các cá nhân đang sản xuất, kinh doanh rượu không rõ nguồn gốc hãy nêu cao lòng nhân đạo, ý thức trách nhiệm công dân, chấm dứt càng sớm càng tốt việc sản xuất, kinh doanh rượu không rõ nguồn gốc hiện nay. Đồng thời kiến nghị các cơ quan quản lý Nhà nước cần vào cuộc khẩn trương, mạnh mẽ, tiến tới chấm dứt hoàn toàn các hoạt động sản xuất và kinh doanh rượu không rõ nguồn gốc hiện nay. Đối với người tiêu dùng hãy có nhận thức đúng đắn và kiên quyết tẩy chay rượu không rõ nguồn gốc, vì quyền lợi, đặc biệt là sức khỏe của chính mình và của cả cộng đồng!
Nhà thơ Hồng Thanh Quang - Nguyên Tổng Biên tập Báo Đại đoàn kết phát biểu
Dưới góc nhìn của một nhà thơ, nhà báo, người tiêu dùng, Nhà thơ Hồng Thanh Quang đã chia sẻ nét văn hóa thưởng rượu trong đời sống cũng như trong sáng tác văn học, nghệ thuật. Việc thưởng thức rượu là một nhu cầu thực tế, nhưng làm sao phải thưởng rượu một cách văn minh, đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng. Đặc biệt là người tiêu dùng có nhu cầu sử dụng rượu an toàn, các nhà hàng, quán ăn, đơn vị cung cấp cần có trách nhiệm bán các sản phẩm đảm bảo rượu an toàn cho khách hàng, cần xử lý nghiêm những trường hợp bán rượu chứa methanol gây ngộ độc cho người tiêu dùng. Kiểm soát tốt nguồn cung sẽ góp phần đảm bảo an toàn cho người sử dụng, tránh những vụ ngộ độc đáng tiếc xảy ra. Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền để nâng cao hiểu biết của người tiêu dùng về mối nguy hiểm của các loại rượu không rõ nguồn gốc, từ đó lựa chọn sản phẩm đảm bảo chất lượng.
Bà Trần Thị Lan - Phụ trách Ban Kỹ thuật, Công ty CP Rượu và Nước giải khát Hà Nội (HALICO)
Tại Tọa đàm, bà Trần Thị Lan - Phụ trách Ban Kỹ thuật, Công ty CP Rượu và Nước giải khát Hà Nội (HALICO) đã giới thiệu quy trình sản xuất rượu hiện đại nhất Việt Nam hiện nay với công suất 30 triệu lít/năm, sử dụng gạo Việt Nam nguyên chất, công nghệ lên men khép kín và hệ thống chưng cất 8 tháp chuyên biệt loại bỏ toàn bộ methanol, aldehyde, rượu bậc cao…. Đặc biệt, HALICO đầu tư hệ thống sắc ký khí phân tích chất lượng từng mẻ rượu, đảm bảo các chỉ số thấp hơn QCVN từ 5-30 lần, giúp người tiêu dùng yên tâm về chất lượng và an toàn sản phẩm. HALICO có lịch sử 127 năm hình thành và phát triển, có các sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia, các sản phẩm có chất lượng cao, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
.
Các đại biểu chụp ảnh kỷ niệm cùng Ban tổ chức
Tại Tọa đàm, các đại biểu đã thảo luận và đề xuất nhiều giải pháp quản lý rượu hiện nay: Kiểm tra định kỳ và đột xuất trên thị trường, các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu ở nông thôn, thành phố, tình trạng rượu không tem nhãn, bán rượu trên mạng, áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, đẩy mạnh tuyên truyền - cảnh báo cộng đồng, bổ sung chế tài mạnh đối với hành vi pha chế rượu methanol.
Theo: Douongvietnam.vn