Năm 2024, mặc dù ngành Đồ uống Việt Nam gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng với sự điều hành của Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam (VBA), toàn ngành đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo việc làm cho người lao động. Chặng đường phía trước, VBA và các doanh nghiệp với quyết tâm cao, đồng lòng cùng nhau xây dựng ngành Đồ uống Việt Nam phát triển hơn trong năm 2025.

          Một năm nỗ lực vượt qua khó khăn

Tại Hội nghị Tổng kết năm 2024 và triển khai kế hoạch năm 2025 do VBA tổ chức ngày 11/01/2025, PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch VBA cho biết, mỗi năm ngành Đồ uống đóng góp vào ngân sách Nhà nước trên 60 ngàn tỷ đồng và luôn đứng ở vị trí những doanh nghiệp đóng góp ngân sách nhất nhì địa phương, giữ vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ sinh thái công nghiệp. Ngành đồ uống tạo và duy trì công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho hàng triệu lao động trực tiếp và gián tiếp trong các cơ sở sản xuất và chuỗi cung ứng dịch vụ.

PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch VBA cho biết, mỗi năm ngành Đồ uống đóng góp vào ngân sách Nhà nước trên 60 ngàn tỷ đồng và luôn đứng ở vị trí những doanh nghiệp đóng góp ngân sách nhất nhì địa phương, giữ vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ sinh thái công nghiệp.

Những năm 1990, bia Vạn Lực tràn ngập thị trường, sau đó nhờ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nỗ lực của các doanh nghiệp bia trong nước nên các sản phẩm bia của Việt Nam đã dần chiếm lĩnh thị trường, từ chỗ thiếu bia, bia lậu tràn lan, đến nay không chỉ đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu ra thị trường quốc tế, ngành bia góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.  

          Trên thế giới, những nước phát triển như Đức có ngành bia rất phát triển, nơi đây nổi tiếng với Lễ hội Bia Oktoberfest, thu hút hàng triệu du khách mỗi kỳ tổ chức, đóng góp vào sự phát triển kinh tế, người dân Đức tự hào về Lễ hội Bia Oktoberfest. Về mức tiêu thụ bia theo đầu người, tại Nhật Bản mức tiêu thụ bia từ 45-50 lít/người/năm, còn tại Việt Nam mức tiêu thụ bia là 44 lít/người/năm (theo số liệu của Tổng cục Thống kê). Mặc dù mức tiêu thụ bia theo đầu người ở Việt Nam chỉ ở mức trung bình nhưng một số thông tin lại đưa số liệu là ở Việt Nam uống 170 lít/người/năm khiến cho công chúng hiểu không đúng, ảnh hưởng tới hình ảnh của ngành Bia.

Tới dự và phát biểu tại Hội nghị tổng kết năm 2024 của VBA, Bà Thang Thị Hạnh – Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi Chính phủ, Bộ Nội vụ đã ghi nhận những đóng góp to lớn của ngành Đồ uống Việt Nam, đặc biệt là ngành Bia. Ngay khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, ngành Đồ uống là một trong những ngành dịch vụ công nghiệp đầu tiên, đóng góp rất nhiều cho ngân sách nhà nước, đóng góp lớn trong việc giải quyết việc làm, phát triển chuỗi giá trị.

Bà Thang Thị Hạnh – Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi Chính phủ, Bộ Nội vụ đánh giá cao hoạt động tư vấn, tham gia góp ý kiến xây dựng chính sách liên quan đến ngành Đồ uống mà Hiệp hội đã thực hiện trong năm qua

“Trải qua giai đoạn khó khăn, năm 2024, chúng tôi ghi nhận những kết quả của VBA và các thành viên Hiệp hội. Hiệp hội ngày càng phát triển vững mạnh, tập hợp, phát triển đông đảo các hội viên, thực hiện nhiều hoạt động thiết thực nhằm phát triển, bảo vệ trực tiếp cho các hội viên trong lĩnh vực của mình. Chúng tôi đánh giá cao hoạt động tư vấn, tham gia góp ý kiến xây dựng chính sách liên quan đến ngành Đồ uống mà Hiệp hội đã thực hiện trong năm qua”, bà Thang Thị Hạnh cho biết.

Nhìn lại năm 2024, ngành Bia - Rượu gặp nhiều khó khăn, dự thảo tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là áp lực rất lớn đối với các doanh nghiệp trong ngành, nhất là bối cảnh kinh tế thế giới suy thoái, nhu cầu tiêu dùng trong nước giảm mạnh, các hoạt động truyền thông về phòng chống tác hại của rượu, bia được tăng cường, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính về nồng độ cồn ngày càng gắt gao... Bên cạnh đó, các doanh nghiệp còn gặp khó khăn về việc thực hiện các quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, thủ tục cấp phép phòng cháy chữa cháy, giấy phép xây dựng, giấy phép môi trường, báo cáo đánh giá tác động môi trường còn khá phức tạp, ảnh hưởng không nhỏ đến kế hoạch phát triển sản xuất của doanh nghiệp.

Với chức năng, nhiệm vụ của mình, VBA đã luôn chủ động và tích cực tham gia góp ý kiến xây dựng các chính sách liên quan đến ngành, phát huy vai trò cầu nối và cung cấp nhiều thông tin, số liệu chính xác, khách quan để các cơ quan quản lý nhà nước cũng như người dân có thêm thông tin và hiểu hơn về ngành Đồ uống nói chung và ngành Bia nói riêng. VBA đã phối hợp với một số viện nghiên cứu có uy tín thực hiện “Báo cáo đánh giá tác động của dự thảo tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TT ĐB) đối với mặt hàng bia”. Báo cáo đã đánh giá toàn diện tác động của chính sách thuế với nền kinh tế, tạo cơ sở vững chắc cho các ý kiến đóng góp vào dự án thuế TTĐB cho ngành. VBA đã chủ động cập nhật, cung cấp cho các hội viên các thông tin về chính sách, pháp luật liên quan như trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, quy định, định mức sử dụng năng lượng trong ngành công nghiệp sản xuất bia và đồ uống không cồn trong giai đoạn 2025-2030, tạo điều kiện cho các hội viên chủ động xây dựng kế hoạch cũng như giúp hội viên tránh được các rủi ro trong các hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần tạo nên một năm thành công của toàn ngành Đồ uống.

Ông Nguyễn Hoàng Giang – Tổng giám đốc SATRACO, đại diện SABECO phát biểu

Ông Nguyễn Hoàng Giang – Tổng giám đốc SATRACO, đại diện SABECO cho biết: “Năm 2024, SABECO cũng như các doanh nghiệp trong ngành đã trải qua nhiều khó khăn, tuy vậy Công ty đã luôn cố gắng, nỗ lực để đạt được các chỉ tiêu kinh doanh, hoàn thành nghĩa vụ với nhà nước và cổ đông. Năm 2024, SABECO luôn sát cánh cùng VBA trong các hoạt động trọng tâm của ngành như góp ý vào dự thảo Luật Thuế TTĐB (sửa đổi), triển khai thực hiện EPR, hỗ trợ đồng bào chịu ảnh hưởng của cơn bão số 3…”

Mong có sự thấu hiểu và chính sách phù hợp để phát triển bền vững

          Nhận định những năm tiếp theo sẽ vẫn còn nhiều khó khăn, thử thách, các doanh nghiệp đều quyết tâm, cam kết đồng hành cùng VBA và các doanh nghiệp thành viên VBA cùng nhau xây dựng hình ảnh đẹp của ngành, nâng cao vị thế, vai trò và mang lại những giá trị tốt đẹp cho đất nước.

Để làm được điều đó, VBA và các doanh nghiệp cần quan tâm hơn tới công cuộc đổi mới sáng tạo vì sự phát triển của ngành trong tương lai. Công tác truyền thông cần đi đúng hướng, đi vào cốt lõi vấn đề để tăng vị thế của ngành. Hiệp hội tiếp tục nâng cao vai trò quản lý điều hành của Ban chấp hành để thực hiện tốt nhiệm vụ tập hợp, đoàn kết hội viên. Chấp hành tốt các quy định của pháp luật có liên quan đến tổ chức hoạt động, thực hiện đúng tôn chỉ mục đích, điều lệ đã được phê duyệt...

Trong thời gian tới, Hiệp hội cần tiếp tục phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan nghiên cứu, đề xuất phát triển lĩnh vực rượu, bia, nước giải khát theo quy định. Tăng cường công tác phổ biến kiến thức, hướng dẫn hội viên tuân thủ các quy định của pháp luật, chế độ, chính sách của nhà nước và tiếp tục giúp hội viên nâng cao trình độ, kiến thức, phát huy sáng kiến, sáng chế, phát minh và giải quyết các vấn đề cấp thiết của ngành đồ uống, ứng dụng trong sản xuất và đời sống.

Ông Trần Minh Triết - Phó Tổng giám đốc Điều hành Công ty TNHH Nhà máy Bia HEINEKEN Việt Nam phát biểu

Phát biểu tại Hội nghị, ông Trần Minh Triết - Phó Tổng giám đốc Điều hành Công ty TNHH Nhà máy Bia HEINEKEN Việt Nam mong muốn, VBA tiếp tục phát huy vai trò của mình, tích cực tham gia góp ý kiến xây dựng các chính sách liên quan đến ngành, tăng cường đối thoại với các cơ quan nhà nước để chính sách đưa ra hài hòa, hỗ trợ doanh nghiệp ổn định và phát triển bền vững trong tương lai. Đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới với những thời cơ và thách thức mới. Đây cũng là cơ hội để ngành bia khẳng định vị thế quan trọng với nền kinh tế và đồng hành cùng đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới.

Ông Trần Đình Thanh – Chủ tịch HĐQT Tổng công ty CP Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (HABECO) phát biểu

Đồng tình với quan điểm trên, ông Trần Đình Thanh – Chủ tịch HĐQT Tổng công ty CP Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (HABECO) cho biết: Trong thời gian tới, ngành đồ uống vẫn còn nhiều khó khăn, sức mua của người dân giảm đi đáng kể, không chỉ mặt hàng xa xỉ mà cả những mặt hàng thiết yếu cũng giảm... Với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Đảng và Tổng Bí thư Tô Lâm, chúng tôi hy vọng Việt Nam sẽ bước sang giai đoạn chuyển đổi mới, tạo ra khí thế mới. Trong kỷ nguyên vươn mình của đân tộc và bứt phá của đất nước, ngành Đồ uống nói chung và ngành Bia nói riêng có hướng đi mới để tăng trưởng, phát triển bền vững. HABECO cam kết đồng hành với VBA và các doanh nghiệp hội viên, tuy làm việc trong môi trường cạnh tranh nhưng sẽ cùng nhau tạo ra những điều có lợi cho đất nước, doanh nghiệp.

Hy vọng với tinh thần đồng sức, đồng lòng, sự điều phối nhịp nhàng của VBA trong việc kết nối các thành viên, ngành Đồ uống sẽ đạt được nhiều kết quả tích cực trong năm 2025 và những năm tiếp theo. Tuy nhiên, để có được điều đó cần có sự chia sẻ, thấu hiểu của các nhà hoạch định chính sách và người tiêu dùng trong việc nhìn nhận một cách khách quan, công bằng đối với ngành Đồ uống nói chung và ngành Bia nói riêng, từ đó có chính sách hài hòa, ổn định, phù hợp với thực tế để ngành phát triển bền vững, tiếp tục đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Nguyễn Anh