Trầm cảm là một vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến trong cuộc sống hàng ngày. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trầm cảm là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây khuyết tật trên toàn cầu. Tuy nhiên, việc hiểu rõ tại sao trầm cảm lại gặp nhiều trong cuộc sống hàng ngày không phải là điều dễ dàng. Trầm cảm có một sự phức tạp lớn và có thể xuất hiện do nhiều yếu tố khác nhau. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về một số nguyên nhân chính gây ra trầm cảm trong cuộc sống hàng ngày.

Một trong những nguyên nhân chính gây ra trầm cảm là áp lực cuộc sống. Cuộc sống hiện đại đầy áp lực, với nhịp sống nhanh, công việc căng thẳng, sự cạnh tranh gay gắt và áp lực xã hội. Người ta thường phải đối mặt với nhiều áp lực từ công việc, gia đình, mối quan hệ và các trách nhiệm hàng ngày. Sự áp đặt và kỳ vọng của xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra trầm cảm. Khi không thể đáp ứng được các kỳ vọng đó, một người có thể cảm thấy thất vọng, vô giá trị và mắc kẹt trong tình trạng trầm cảm.

Các yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò trong trầm cảm. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một yếu tố di truyền thực sự ảnh hưởng đến khả năng mắc trầm cảm. Nếu một người có gia đình có tiền sử trầm cảm, khả năng mắc phải bệnh này sẽ cao hơn so với những người không có tiền sử trầm cảm trong gia đình. Tuy nhiên, việc di truyền chỉ là một yếu tố riêng lẻ và không đủ để gây ra trầm cảm. Có thể cần có sự kết hợp của các yếu tố môi trường và tâm lý để bệnh trầm cảm phát triển.

Một nguyên nhân quan trọng khác là stress và sự chuyển đổi trong cuộc sống. Các sự kiện tiêu cực như mất việc, chấm dứt một mối quan hệ, mất người thân yêu hoặc trải qua một sự thay đổi lớn trong cuộc sống có thể gây ra trầm cảm. Những sự thay đổi đột ngột này làm đảo lộn sự ổn định tâm lý và gây ra căng thẳng, khó khăn trong việc thích nghi, dẫn đến trầm cảm.

Bên cạnh những yếu tố trên, các vấn đề sức khỏe tâm thần khác cũng có thể góp phần vào việc trầm cảm trở nên phổ biến trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, rối loạn lo âu, rối loạn căng thẳng sau chấn thương, rối loạn giấc ngủ và nghiện rượu hoặc ma túy có thể là các yếu tố gây ra hoặc đồng thời xuất hiện cùng với trầm cảm. Các vấn đề sức khỏe khác như rối loạn hoảng loạn và rối loạn tâm thần cũng có thể liên quan đến trầm cảm.

Ngoài ra, một yếu tố quan trọng khác là mắc các bệnh lý cơ thể. Một số bệnh lý cơ thể như bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường, bệnh ung thư và bệnh tự miễn cũng có thể gây ra trầm cảm. Sự đau khổ và sự mất mát do bệnh tật có thể góp phần làm tăng nguy cơ trầm cảm.

Cuối cùng, một yếu tố quan trọng khác là sự cô đơn và cảm giác mất kết nối xã hội. Trong một thế giới ngày càng kỹ thuật số hóa, mặc dù chúng ta có thể kết nối với nhau thông qua mạng xã hội và các công nghệ truyền thông, nhưng sự cô đơn và cảm giác mất kết nối vẫn có thể tồn tại. Sự thiếu hụt quan hệ xã hội và hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và cộng đồng có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm.

Trầm cảm có thể ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày của một người. Dưới đây là một số tác động của trầm cảm mà người bị ảnh hưởng có thể trải qua:

1. Tác động tâm lý: Trầm cảm gây ra sự mất hứng thú và sự thụ động trong cuộc sống hàng ngày. Người bị trầm cảm thường cảm thấy mệt mỏi, mất ngủ, thiếu năng lượng và không có sự tập trung. Họ có thể cảm thấy vô cảm, không thể tận hưởng các hoạt động mà trước đây họ thích. Điều này có thể dẫn đến sự suy giảm hiệu suất làm việc và khả năng tham gia vào các hoạt động xã hội.

2. Ảnh hưởng đến sự tư duy và quyết định: Trầm cảm có thể làm suy yếu sự tư duy và khả năng ra quyết định của một người. Người bị trầm cảm thường có khả năng tư duy bị suy giảm, khó tập trung và dễ mất kiên nhẫn. Họ có thể gặp khó khăn trong việc đưa ra quyết định và thường cảm thấy mất lòng tin vào bản thân.

3. Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất: Trầm cảm có thể gây ra những vấn đề về sức khỏe thể chất. Người bị trầm cảm thường có khả năng miễn dịch yếu hơn, dễ bị bệnh và làm lỡ các cuộc hẹn y tế quan trọng. Họ cũng có thể gặp vấn đề về hệ tiêu hóa, giấc ngủ và cảm thấy mệt mỏi suốt ngày.

4. Ảnh hưởng đến mối quan hệ xã hội: Trầm cảm có thể tạo ra sự cô đơn và cảm giác cô lập. Người bị trầm cảm thường rút lui khỏi hoạt động xã hội, tránh gặp gỡ bạn bè và gia đình. Họ có thể cảm thấy không thể chia sẻ những cảm xúc và suy nghĩ của mình với người khác, dẫn đến sự tách biệt và mất kết nối xã hội.

5. Tác động đến công việc và học tập: Trầm cảm có thể gây ra một loạt các vấn đề liên quan đến công việc và học tập. Người bị trầm cảm có thể gặp khó khăn trong việc hoàn thành nhiệm vụ và công việc hàng ngày. Họ có thể trở nên không chú ý, thiếu năng lượng và không có động lực để tiến xa trong sự nghiệp hoặc học tập.

6. Nguy cơ tự tử: Trầm cảm là một tình trạng nghiêm trọng và có thể gây ra nguy cơ tự tử. Người bị trầm cảm có thể cảm thấy vô vọng, mất hy vọng và không thể thoát khỏi cảm giác đau khổ. Đây là lúc họ cần hỗ trợ và quan tâm tình cảm từ gia đình, bạn bè và chuyên gia y tế.

Nếu bạn hoặc ai đó mà bạn quan tâm đang trải qua các triệu chứng trầm cảm, nên tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia y tế như bác sĩ hoặc nhà tâm lý học. Trầm cảm có thể điều trị và quản lý thông qua phương pháp như tâm lý trị liệu, thuốc hoặc một kết hợp của cả hai.

Ths Lê Hữu Thuận