Dự kiến sẽ điều chỉnh tăng thuế TTĐB đối với đồ uống có cồn và bổ sung mặt hàng Nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB trong thời gian tới sẽ gây tác động rất lớn đối với các doanh nghiệp vẫn đang là vấn đề được các cơ quan thông tấn, báo chí quan tâm phản ánh thời gian gần đây.

Gần đây nhất, trên báo Tiền phong ngày 1/9 đã đăng bài “Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt có phải là giải pháp hiệu quả trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay?” (https://tienphong.vn/tang-thue-tieu-thu-dac-biet-co-phai-la-giai-phap-hieu-qua-trong-boi-canh-kinh-te-kho-khan-hien-nay-post1564433.tpo). Bài báo cho biết: Ngành đồ uống (bia, rượu, nước giải khát) là ngành công nghiệp quan trọng, gắn với lịch sử văn hóa, đã và đang đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế-xã hội. Hàng năm ngành đóng góp vào ngân sách nhà nước khoảng 60 ngàn tỷ đồng, tạo hàng triệu việc làm trực tiếp trong các cơ sở sản xuất và gián tiếp trong chuỗi cung ứng, dịch vụ.

Cũng theo bài viết này, trong bối cảnh dự báo sẽ còn tiếp tục khó khăn, doanh nghiệp luôn trong tâm thế mong chờ những chính sách hỗ trợ phục hồi, nuôi dưỡng sản xuất. Do vậy, chưa nên tăng thuế TTĐB đối với rượu, bia ít nhất đến năm 2026 và chưa bổ sung mặt hàng Nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế TTĐB được coi là một chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp ngành đồ uống theo đúng NQ 105/NQ-CP ngày 15/7/2023 của Chính phủ “tháo gỡ khó khăn cho sản xuất và kinh doanh, giảm chi phí, hỗ trợ dòng tiền” và chỉ đạo của Bộ Chính trị ngày 21/7/2023, tập trung hỗ trợ người dân, doanh nghiệp giảm áp lực chi phí, thúc đẩy sản xuất.

Trên Báo Công Thương ngày 15/8 đã đăng bài “Thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có cồn: Vẫn kiến nghị lùi thời điểm áp dụng” (https://congthuong.vn/thue-tieu-thu-dac-biet-voi-do-uong-co-con-van-kien-nghi-lui-thoi-diem-ap-dung-267031.html). Bài viết thông tin về hội thảo “Hoàn thiện chính sách quản lý về hoạt động sản xuất và kinh doanh rượu bia” do Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương (Bộ Công Thương) tổ chức. Hội thảo quy tụ nhiều chuyên gia, nhà hoạch định chính sách cùng thảo luận về vấn đề khá “nóng” hiện nay đó là chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia. Tại Hội thảo này, vẫn còn rất nhiều kiến nghị về cách tính thuế, thời điểm áp dụng đối với thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có cồn. Đặc biệt, nhiều ý kiến cho rằng, trong bối cảnh khó khăn hiện tại của các doanh nghiệp đồ uống, việc tăng thuế sẽ càng đẩy các doanh nghiệp và toàn ngành hàng nói chung vào tình thế khó khăn. Bài viết cũng cho biết, Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) kiến nghị chưa sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, ít nhất cho đến năm 2026. Bên cạnh đó cần ấn định chính cách thuế như hiện nay để giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn và phục hồi.

Cũng trên báo Công Thương, ngày 25/7 đã đăng bài “Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có cồn: Cần đảm bảo lợi ích hài hòa” (https://congthuong.vn/ap-thue-tieu-thu-dac-biet-voi-do-uong-co-con-can-dam-bao-loi-ich-hai-hoa-263766.html) cho biết, Dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) nhận được nhiều sự ủng hộ nhưng cũng không ít ý kiến băn khoăn đến thời điểm áp dụng, phương pháp tính thuế. Theo đó, đại diện một số doanh nghiệp kiến nghị, cần cân nhắc thời điểm áp dụng hợp lý. Cụ thể, tỉ lệ thuế tương đối hiện nay đã ở mức khá cao là 65%, đồng thời tạo ra sự không công bằng cho các sản phẩm bia có nồng độ cồn khác nhau, ngay cả sản phẩm bia có đồ cồn thấp hơn, lại phải chịu thuế nhiều hơn bia có độ cồn cao hơn. Bài viết cũng thông tin, để tạo ra những sản phẩm giá trị chất lượng cao, thì nhà sản xuất phải đầu tư chi phí cao (ví dụ như sử dụng nguyên vật liệu đầu vào có giá trị cao hơn, đầu tư dây chuyền sản xuất hiện đại hơn...), thậm chí có độ cồn thấp và ít tác hại hơn nhưng lại phải chịu mức thuế tiêu thụ đặc biệt cao hơn. Từ đó nhấn mạnh, khi điều chỉnh tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn, các nhà hoạch định chính sách cần quan tâm, hướng tới 3 mục tiêu: Điều tiết tiêu dùng, giảm tác động tiêu cực của đồ uống có cồn đến sức khoẻ con người; Đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước ổn định, bền vững; Đảm bảo tính công bằng của chính sách thuế cho xã hội và doanh nghiệp, bảo vệ ngành đồ uống trong nước.

Vẫn bàn về vấn đề tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, ngày 24/7/2023 trên báo VOV online đăng bài “Cơ chế thuế tiêu thụ đặc biệt nào phù hợp với đồ uống có cồn?” (https://vov.vn/kinh-te/co-che-thuetieu-thu-dac-biet-nao-phu-hop-voi-do-uong-co-conpost1034708.vov). Bài viết cho biết, chính sách thuế TTĐB hiện nay quy định bia chịu mức thuế suất thuế TTĐB 65% tương tự như rượu với nồng độ cồn trên 20% và cao hơn rượu có nồng độ cồn thấp hơn 20% (35%) là chưa phù hợp với mục tiêu giảm tác hại của việc tiêu thụ đồ uống có cồn. Theo đó, bài viết cũng cho biết, về vấn đề này, các chuyên gia phân tích, nếu nhà nước cứ tăng tiền thuế đối với những doanh nghiệp làm ăn chân chính thì họ càng bị kiệt sức. Đồng thời trích dẫn ý kiến của các chuyên gia cho rằng, nếu tăng thuế tức sản phẩm phải tăng giá, song song với việc này người tiêu dùng lại chọn mua sản phẩm giá rẻ trên thị trường. Đặc biệt, cần tăng cường hiệu quả quản lý đối với khu vực đồ uống có cồn phi chính thức và kết hợp nhiều giải pháp chính sách khác ngoài thuế để hạn chế lạm dụng đồ uống có cồn một cách hiệu quả. Vì vậy, cần có cơ chế thuế tiêu thụ đặc biệt và các cơ chế quản lý thị trường riêng cho sản phẩm bia và rượu.

Thanh Nga